Dijitalleşmenin yapay zekaya dönüştüğü bu çağda, kişisel verilerin korunması yalnızca bir hukuki zorunluluk değil, aynı zamanda kurumsal güvenin temelini oluşturur. Türkiye’de KVKK (Kişisel Verilerin Korunması Kanunu) ile çerçevesi çizilen bu koruma anlayışı, uluslararası alanda ISO 27701 gibi standartlarla desteklenir. Ancak bu iki yapı arasında net farklar vardır ve çoğu işletme bu ayrımı doğru yapamadığı için ya yasal risk taşır ya da uygulamada eksiklikler yaşar. Her veri iz bırakır. Her iz bir sorumluluk doğurur. Dijitalleşen dünyada bir kişinin adı, soyadı, adresi, IP bilgisi, alışkanlığı ya da dijital davranışları artık sıradan bilgiler değil; kurumsal sorumluluğun merkezi. İşte bu noktada, şirketler için iki önemli kılavuz devreye giriyor: KVKK ve ISO 27701. Ancak çoğu zaman bu iki yapının aynı şey olduğu sanılır.
Oysa biri bir “yasa”, diğeri bir “yol haritası”; biri “ne yapılmalı”yı emrederken, diğeri “nasıl yapılmalı”yı öğütler. Bu blog yazısında, bu iki yapının birbirinden nasıl ayrıldığını, birbirini nasıl tamamladığını ve neden sadece birine sahip olmanın yeterli olmadığını detaylarıyla anlatacağız.
Peki KVKK ile ISO 27701 tam olarak hangi yönleriyle birbirinden ayrılırlar? Sadece bir yasa ve bir standart olarak mı düşünülmeli, yoksa birbirini tamamlayan yapılar mı? Gelin, bu sorulara tüm detaylarıyla yanıt verelim.
KVKK ve ISO 27701’in Kökeni ve Kapsamı: Hukuki Çerçeve mi, Yönetim Sistemi mi?
İlk fark, bu iki yapının “neden” var olduğunda başlar. Çünkü birinin temeli hukuki yükümlülük iken, diğerinin temelinde sistematik uygulama yatar. KVKK, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’dur ve 2016 yılında yürürlüğe girmiştir. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 20. maddesi kapsamında bireylere ait kişisel verilerin işlenmesini düzenler. Yani kanun; kimlik, adres, sağlık bilgisi gibi kişisel verilerin nasıl toplanacağı, kullanılacağı, saklanacağı ve silineceğini belirler.
Buna karşın ISO 27701, 2019 yılında yayımlanmış, ISO 27001‘in uzantısı olan bir bilgi güvenliği standardıdır. Temel amacı, kişisel verilerin işlenmesini bir yönetim sistemi çerçevesinde denetlenebilir hale getirmektir. Uluslararası geçerliliğe sahiptir.
Özetle:
- KVKK, “ne yapılmalı” sorusuna cevap verir.
- ISO 27701, “nasıl yapılmalı” sorusunun karşılığıdır.
Bu fark, işletmelerin bu iki yapıya nasıl yaklaşmaları gerektiği konusunda temel bir ayrımı ortaya koyar: Biri yasal uyum için zorunludur, diğeri ise uyumu sürdürülebilir kılar.
Uygulama Prensipleri: Zorunluluk ile Rehberlik Arasındaki Fark
KVKK ve ISO 27701, benzer amaçlara hizmet etse de uygulama yöntemleri açısından ciddi biçimde farklılaşır.
KVKK’nın Yaklaşımı: Uymazsan Ceza Var
KVKK, yaptırımlar içeren bir yasadır. Uyum sağlanmadığında kişisel verileri hukuka aykırı işlemek, gerekli teknik-idari önlemleri almamak gibi gerekçelerle 2 milyon TL’ye kadar idari para cezası uygulanabilir. Ayrıca kamuoyuna ifşa edilme gibi itibar zedeleyici sonuçlar doğurur.
Örneğin:
- Bir veri ihlali olduğunda KVKK, 72 saat içinde Kurul’a ve ilgili kişilere bildirim yapılmasını zorunlu kılar.
- Veri sorumluları sicile (VERBİS) kayıt olmakla yükümlüdür.
- Aydınlatma ve açık rıza metinleri zorunludur.
ISO 27701’nin Yaklaşımı: Sistematik Rehberlik
ISO 27701, herhangi bir yaptırım uygulamaz; ancak sistematik olarak KVKK başta olmak üzere GDPR, CCPA gibi mevzuatlara uyumu belgeleyen bir altyapı sunar. Kuruluşlara aşağıdaki konularda rehberlik eder:
- Kişisel verilerin sınıflandırılması ve risk analizi
- İşleme faaliyetleri için politika, prosedür ve kayıt sistematiği
- Üçüncü taraflarla veri işleme süreçlerinin yönetimi
- Güvenlik önlemlerinin süreç bazlı entegrasyonu
Bu yönüyle ISO 27701, sadece “yasal uyumluluk” hedefiyle değil, aynı zamanda sürdürülebilir bilgi güvenliği için de kurgulanmalıdır.
“Uyum” Kelimesi İki Farklı Yol Anlatır: Cezai Zorunluluk ve Gönüllü Disiplin
KVKK ile ISO 27701 arasındaki en büyük farklardan biri, uyuma yaklaşım biçimidir. Biri sizi yaptırımlarla uyum sağlamaya mecbur bırakır; diğeri ise kurumsal itibarınızı ve iş sürekliliğinizi güçlendirecek disiplinli bir yapı önerir.
KVKK: Uymazsan Yaptırımla Karşılaşırsın
KVKK, bağlayıcı bir kanundur. Gerekli idari ve teknik önlemleri almamak; kişisel verileri izinsiz işlemek, aktarmak ya da imha etmemek, ağır para cezaları ve yaptırımlarla karşılaşmanıza neden olur. Bu uyum bir lüks değil, zorunluluktur.
ISO 27701: Uyumun Kurumsallaşması
ISO 27701 ise gönüllülük esasına dayanır. Ancak bu gönüllülük, sizi yasal risklerden korur ve işinizi profesyonel hale getirir. Kurumsal verinin yaşam döngüsünü yönetmek, sadece bir IT meselesi değil, tüm şirketin ortak disiplini haline gelir. Bu nedenle ISO 27701, KVKK’ya uyumu kolaylaştırmaz sadece; onu sürdürülebilir hale getirir.
Sonuç olarak: KVKK “uy” der. ISO 27701, “uyum sürecini yönet” der.
Rollerin Tanımı ve Sorumluluklar: Veri Sorumlusu vs. Veri Sahibi İlişkisi
Bir başka önemli fark, veri koruma sürecinde hangi aktörlerin nasıl tanımlandığıdır. KVKK ve ISO 27701, taraflara atfettikleri roller açısından benzer kavramlara sahiptir ama çerçeveleri farklıdır.
KVKK’da Roller
KVKK terminolojisi Türkiye’ye özgüdür ve üç ana aktör tanımlar:
- Veri Sorumlusu: Kişisel verilerin işleme amaç ve vasıtalarını belirleyen kişi veya kurum.
- Veri İşleyen: Veri sorumlusunun verdiği yetkiyle veri işleyen üçüncü taraf.
- İlgili Kişi: Kişisel verisi işlenen gerçek kişi (vatandaş).
Bu rollerin hak ve yükümlülükleri detaylıca tanımlanmıştır. Veri sorumlusu, aydınlatma, silme, düzeltme, aktarma gibi talepleri karşılamakla yükümlüdür.
ISO 27701’de Roller
ISO 27701, global terimlerle çalışır:
- Controller (Veri Sorumlusu): Veriyi işleme amacını belirleyen kişi veya kurum.
- Processor (Veri İşleyen): Sadece kontrolörün talimatıyla veri işleyen taraf.
- Data Subject: Verinin sahibi olan birey.
Standart, bu aktörlerin iletişim süreçlerini, bilgi taleplerini, şikayet mekanizmalarını nasıl yöneteceğini detaylandırır. Yani KVKK hak verirken, ISO 27701 bu hakların nasıl kullanılacağını ve yönetileceğini göstermektedir.
Teknik ve İdari Önlemler: Uygulamada Derinlik Farkı
KVKK, veri güvenliğinin sağlanması adına “teknik ve idari önlemler” alınmasını zorunlu tutar ancak bu önlemlerin detayına girmez. Bu da işletmeler için çoğu zaman bir belirsizlik yaratır. İşte bu noktada ISO 27701 devreye girerek, neyin nasıl yapılması gerektiğine dair somut bir yol haritası sunar.
KVKK’nın Teknik ve İdari Önlem Anlayışı
Kanun maddesi uyarınca:
- Yetkisiz erişimlere karşı önlem alınmalı
- Siber saldırılara karşı sistemler korunmalı
- Personel eğitimi yapılmalı
- Erişim yetkileri sınırlandırılmalı
Ancak bu ifadeler “nasıl” yapılacağı konusunda yeterli yönlendirme içermez. Bu durum, işletmelerin yalnızca mevzuat yorumlarına göre hareket etmesine neden olur.
ISO 27701’nin Uygulama Derinliği
Standart, ISO 27001 ile entegre çalıştığı için teknik güvenlik altyapısını da detaylıca ele alır:
- Varlıkların envanterle takibi
- Şifreleme politikaları
- Güvenlik duvarları, antivirüs, yedekleme stratejileri
- Loglama sistemleri
- Personel erişim kontrolü
Ayrıca idari önlemleri de sistematikleştirir:
- İç denetim takvimleri
- Risk değerlendirme matrisleri
- Olay müdahale prosedürleri
- Sürekli eğitim politikaları
Sonuç olarak: KVKK, “önlem al” der. ISO 27701 ise “hangi önlemi, ne zaman, kim alacak” sorularını cevaplar.
Uyumun Sürdürülebilirliği: Statik Uyumluluk mu, Dinamik Yönetim mi?
Son olarak, her iki yapının sürdürülebilirlik konusundaki yaklaşımları oldukça farklıdır. Çünkü kişisel verilerin korunması, bir kez yapılacak bir iş değil; süreklilik gerektiren bir yönetim sürecidir.
KVKK Uyumu: Dönemsel Kontroller
KVKK, bir uyum süreci gerektirir:
- VERBİS kaydı yapılır,
- Aydınlatma ve açık rıza metinleri hazırlanır,
- Politikalar yayınlanır.
Ancak bu işlemler genellikle “belge bazlı” değerlendirilir. Uygulama ve süreklilik kontrolü Kurul denetimleri dışında sistematik olarak izlenmez.
ISO 27701 Uyumu: Sürekli İyileştirme Döngüsü
ISO 27701, sürekli gözden geçirme ve geliştirme üzerine kurulu bir yönetim sistemidir. PDCA (Planla – Uygula – Kontrol Et – Önlem Al) döngüsüyle işler:
- Riskler periyodik olarak yeniden değerlendirilir,
- Güvenlik açıkları güncel tehditlere göre gözden geçirilir,
- Eğitimler belirli aralıklarla tekrar edilir,
- Denetimler ve iç kontroller yapılır.
Bu sistem sayesinde sadece yasal uyum değil, aynı zamanda iş sürekliliği ve kurumsal itibar da korunmuş olur.
Uyumda Derinleşmek İstiyorsanız Farkı Görün
KVKK ve ISO 27701, farklı disiplinlere ait ama aynı amaca hizmet eden iki ayrı sistemdir.
- KVKK, Türkiye’de yasal uyumun temelini oluşturur.
- ISO 27701, bu uyumu uygulamaya ve yönetime taşıyan uluslararası bir standarttır.
Sadece KVKK ile sınırlı kalırsanız; evraklarınız düzenli ama sisteminiz zayıf olabilir. Sadece ISO 27701’e odaklanırsanız; sistematik ilerlersiniz ama yasal cezalarla karşılaşabilirsiniz. Bu iki yapıyı birlikte ele almak, yalnızca “güvenlik” değil, aynı zamanda “kurumsal prestij” kazandırır.
Bilginer Belgelendirme ile Tüm Süreci Tek Elde Yönetin
KVKK uyumu mu sağlamak istiyorsunuz?
ISO 27701 belgesi ile sistem kurmak mı istiyorsunuz?
Yoksa her ikisini birlikte mi uygulamak istiyorsunuz?
📌 Bilginer Belgelendirme olarak:
- Veri envanteri çıkarmaktan risk analizi yapmaya,
- Politikalar oluşturmaktan belge denetimine,
- Eğitimlerden iç denetim süreçlerine kadar her adımda yanınızdayız.
Uyumda Başarı, Farkları Anlamaktan Geçer
KVKK ve ISO 27701, kişisel verilerin korunması amacını taşıyan iki farklı ama birbirini tamamlayıcı yapıdır. KVKK, hukuki bir çerçeve sunarken; ISO 27701, bu çerçeveyi günlük iş süreçlerine nasıl adapte edeceğinizi gösterir. Birini göz ardı etmek, verilerinizi yalnızca teoride korumak anlamına gelir. Oysa etkili veri koruma, hem yasal uyumun hem de uygulama disiplininin bir araya gelmesiyle mümkün olur. Bu nedenle işletmelerin, yalnızca cezai yaptırımlardan kaçınmak için değil, sürdürülebilir güvenlik ve itibar için de bu farkları kavraması şarttır.
Bilginer Belgelendirme ile Uyum Sürecinizi Güçlendirin
Hem KVKK ile yasal yükümlülüklerinizi yerine getirmek, hem de ISO 27701 ile sistematik bir kişisel veri yönetim altyapısı kurmak mı istiyorsunuz?
📌 Bilginer Belgelendirme olarak:
- Veri koruma yönetim sisteminizi kuruyoruz,
- Süreçlerinizi denetliyor ve optimize ediyoruz,
- Eğitimler ve dokümantasyonla tam uyum sağlıyoruz.
👉 Hemen bizimle iletişime geçin, kurumunuzun veri güvenliği yolculuğunu birlikte planlayalım.
📞 İlk danışmanlık ücretsiz!
0 Yorum